-
1 chc|ieć
impf (chciał, chcieli) Ⅰ vt 1. (mieć chęć, ochotę) to want- chcieć chleba/spokoju to want some bread/some peace- chcieć mieć dziecko to want a child- chcieć dla kogoś zdrowia/szczęścia to wish sb health/happiness- chcieć dobrze to mean well- chcieć jak najlepiej to want what’s best (dla kogoś for sb)- wiesz, że ojciec chce jak najlepiej you know father only wants what’s best- chcieć, żeby było lepiej to want things to be better, to wish things were better- chcieć coś robić to want to do sth- chcę iść do kina/wyjechać/studiować prawo/być dobrym ojcem I want to a. I’d like to go to the cinema/to go away/to study law/to be a good father- chcecie może herbaty? maybe you’d like some tea?- nie chciała go za męża she didn’t want to marry him a. want him for a husband- chcesz dostać w ucho? pot. do you want a clout round the ear? pot.- mogą zostać na noc, jeśli chcą they can stay the night if they like a. want- rób, co chcesz, wolno ci do what you want a. like, you’re a free person- chciała, żeby córka poszła w jej ślady she wanted her daughter to follow in her footsteps- chcę, żebyś potrzymała to przez sekundę I want a. I’d like you to hold this for a second- nie chcę, żebyś wychodził tak często I don’t want you going out a. to go out so often- chcę/chciałam/chciałabym cię o coś prosić I want/I wanted/I’d like to ask you a favour- chcę/chciałem/chciałbym serdecznie powitać wszystkich widzów I want/I’d like to give a warm welcome to everyone in the audience- na zakończenie chciałbym powiedzieć… to round off I’d like to say…- chcieliby skończyć (to) do piątku they’d like to finish (it) by Friday- nie wiem, czy jesteśmy tutaj chciani I don’t know if we’re wanted a. welcome here2. (domagać się, żądać) to want- robotnicy chcą podwyżek płac the workers want better wages- bezrobotni chcą pracy the unemployed want work- chciał, żebym mu oddał pożyczone książki he wanted me to return the books I’d borrowed- czego ode mnie chcesz, daj mi spokój! what do you want from me, leave me alone!3. (zamierzać) to want to- chcieć coś robić to want to do sth, to be going to do sth- chciał mnie uderzyć! he was going to hit me!- chciał wyskoczyć, ale go przytrzymałem he wanted to a. was going to jump out, but I stopped him- właśnie chcieć coś robić to be (just) about to do sth, to be just going to do sth- właśnie chciałem wyjść, gdy zadzwonił telefon I was just about to go out a. just going out when the phone rang4. (o rzeczach nieżywotnych) nie chcieć to not want to- samochód nie chce (mi) zapalić the car doesn’t want to start a. won’t start- wtyczka nie chce wejść the plug doesn’t want to go in a. won’t go in- rana nie chce się goić the wound doesn’t want to heal up a. won’t heal up- fotel nie chciał wejść do windy the armchair wouldn’t go in a. didn’t go into the liftⅡ chcieć się v imp. chce mi się jeść I feel like eating something, I feel hungry- chce mi się pić I’m thirsty, I feel thirsty- chce mi się spać I feel sleepy, I want to (go to) sleep- tak mi było smutno, że chciało mi się płakać I was so sad I wanted to cry a. felt like crying- jest tak ładnie, że chciałoby się pójść na spacer it’s so nice, it makes you want to go for a walk- chce ci się iść taki kawał? do you really want to go all that way?- nie chce mu się uczyć he won’t study, he’s not interested in school- ludziom nie chce się pracować people don’t want to work- zupełnie mi się nie chce jeść I don’t feel at all hungry- nie chciało mi się I didn’t feel like it a. want to■ chcąc nie chcąc pot. like it or not- chcąc nie chcąc musiałem iść do sklepu like it or not I had to go to the shop- chcąc nie chcąc poszła na spacer, bo musiała wyprowadzić psa like it or not, she went for a walk because she had to take the dog out- co/cóż chcesz? pot. what do you expect?- czego tu chcesz? pot. what are you doing here?, what do you want (here)?- „czego tu chcesz? zabieraj się stąd!” ‘what are you doing here? clear off!’ pot.- jak (sobie) chcesz please yourself, (you) do what(ever) you want- nie idziesz? jak sobie chcesz aren’t you coming? please a. suit yourself- „rezygnuję z tej pracy” – „jak chcesz, ale jeszcze się zastanów” ‘I’m giving up this a. that job’ – ‘that’s up to you a. it’s your decision, but I’d think about it if I were you’- …jak chce autor …as the author would have it- jak chce legenda/zwyczaj according to legend/custom- los chciał, że spotkali się tego dnia jeszcze raz as luck would have it, they met again that day; they were fated to meet once more that dayThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chc|ieć
-
2 zły
Ⅰ adj. grad. 1. [zamiar, charakter, siła, postępowanie] (nieetyczny) evil; (wrogi) malicious, malevolent; [wpływ, oddziaływanie, skutek, konsekwencje] (szkodliwy) malign- źli ludzie evil a. bad people- złe czyny misdeeds, misdoings- złe traktowanie ill-treatment- w złych zamiarach with evil intent- złe towarzystwo bad company- zła wola ill will, malice- zły duch evil spirit- mieć a. poczytywać coś komuś za złe to bear sb a grudge for sth- nie życzę nikomu/jej (nic) złego I wish nobody any ill/I wish her no ill- nie miałem nic złego na myśli I meant no harm- nie widzę w tym nic złego I can’t see any harm in it- nic złego się nie stało! no harm done!- być na złej drodze przen. (w rozumowaniu, wnioskowaniu) to be on the wrong track; to be (way) off beam pot.2. (niesumienny, nieudolny) [uczeń, pracownik, gospodarz] bad; [kucharz, kierowca, ogrodnik] poor- jest bardzo złym dyrektorem he’s a really bad director3. (negatywny) [wrażenie, opinia, ocena] bad- cieszyć się złą sławą to be infamous- ten hotel ma raczej złą markę the hotel is a rather disreputable place; the hotel has a bad rap US pot.- w szkole miał same złe stopnie he got nothing but bad marks at school4. (niepomyślny, niekorzystny) [znak, wróżba, nowina, początek] bad; [wiadomość, skutek, doświadczenie, sytuacja, nastawienie] negative; (nieszczęśliwy) [okres, rok, moment] bad, black- zła passa a run of bad luck- złe przeczucie (a sense of) foreboding- najgorszy dzień w moim życiu the blackest a. worst day in my life- przyszły na nas/nich złe czasy we/they have hit upon hard times- trapił ich zły los they were dogged by misfortune5. (niskiej jakości) [praca, towar, gleba, wzrok] bad, poor; (nieprzyjemny) [pogoda] nasty, bad- złe odżywianie a poor a. bad diet, malnutrition- złe warunki mieszkaniowe poor housing- złe warunki pogodowe poor weather conditions- zły stan zdrowia ill health- zły przewodnik ciepła/elektryczności a poor conductor of heat/electricity- zła nawierzchnia a poor surface6. (niewłaściwy) [akcent, kierunek, wybór] wrong- miała złą wymowę her pronunciation was bad- to była zła decyzja it was a bad decisionⅡ adj. 1. (rozgniewany) [osoba, tłum, myśli] angry; [nastrój, usposobienie] bad- jej zły humor her bad temper- być złym na kogoś za a. o coś to be angry with sb about a. over sth- jesteś na mnie o coś zły? are you angry at me for some reason?- jest w złym humorze a. nastroju he is in a bad mood- jestem zły jak diabli pot. I’m angry as hell- potrafił być nieznośny, ale nigdy nie usłyszał od mamy złego słowa sometimes he was unbearable, but he never heard a cross word from his mum- spojrzał na nią złym wzrokiem he looked at her disapprovingly2. (niestosowny) [maniery, obyczaje, smak, zachowanie] bad- w złym guście in bad taste- palenie tytoniu jest w złym tonie it isn’t considered good form to smokeⅢ m 1. (osoba) bad person, devil; (w książce, filmie) baddy pot. 2. dial. (szatan) the devil; Old Nick pot. Ⅳ złe n sgt 1. (zaprzeczenie dobra) evil- namówić a. przywieść kogoś do złego to lead sb astray2. (niedobry stan, szkoda) ill, harm- wyrządzić dużo złego to do much harm3. dial. (zły duch) demon; (diabeł) the devil- złe go opętało he is possessed by a demon a. the Devil■ co gorsza what is worse- na domiar złego to top it all, on top of all that- siła złego na jednego the odds are against one;- z dwojga złego the lesser evil, the lesser of two evils- zła strona czegoś the disadvantage of sth- mieć swoje dobre i złe strony to cut both ways, to have its advantages and disadvantages- zła wiara Prawo mala fides, bad faith- w złej wierze Prawo mala fide- działać w złej wierze to act mala fide a. in bad faith- nadużycie władzy w złej wierze a mala fide abuse of authority- zły sen a nightmare- zły wzrok a. złe spojrzenie the evil eye, a leering eye- spojrzeć na kogoś złym okiem a. rzucić komuś złe spojrzenie to give sb the evil eye- być w złej formie pot. (fizycznie) to be out of shape, to be unfit; (psychicznie) to be in low spirits- sprowadzić kogoś na złą drogę to deprave sb, to lead sb astray- zejść na złą drogę to become immoral- urodzić się pod złą gwiazdą to be star-crossed książk.- wymyślać (komuś) od najgorszych to call sb names- zrobić sobie coś złego to attempt suicide- nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło przysł. every cloud has a silver lining przysł.- uwaga! zły pies! beware of the dog!* * *adj(niedobry, negatywny, niepomyślny) bad; ( gniewny) angry; ( niemoralny) evil, wicked; ( niewłaściwy) wrong; (kiepski, nieudolny, słaby) poor"uwaga, zły pies" — "beware of the dog"
sprowadzić ( perf) kogoś na złą drogę — to lead sb astray
* * *a.1. (= nieetyczny) evil, wicked; bad; ill; zły duch the evil one, devil, Satan; evil spirit; złe towarzystwo bad l. fast company; zła wola ill will; zła wiara prawn. bad faith, mala fides; działać w złej wierze zwł. prawn. act in bad faith; zły to ptak, co własne gniazdo kala it is a foolish bird that defiles l. soils its own nest, it is an ill bird that fouls its own nest.2. (= rozgniewany) angry, cross; jestem zły na ciebie I am angry l. cross with you; uwaga! zły pies beware of the dog!; zły humor bad mood; patrzeć na kogoś l. coś złym okiem disapprove of sb l. sth.3. (= niesumienny) poor; bad; zły ojciec bad father; zły robotnik poor worker; obym był złym prorokiem may I be wrong, I hope I am wrong; złej tanecznicy przeszkadza rąbek u spódnicy a bad workman (always) blames his tools, a bad writer blames his pen.4. (= niekorzystny) unfavorable, bad; przedstawiać coś w złym świetle put l. present sth in an unfavorable light.5. (= niepomyślny) bad, inauspicious; mam zły dzień I am having a bad day; mam dla ciebie złe wiadomości I have bad news for you; robić dobrą minę do złej gry put on a brave face; wymówić coś w złą godzinę jinx sth; urodzić się pod złą gwiazdą be born under a bad sign; tylko nie zrób sobie czegoś złego don't hurt yourself; mieć zły sen have a bad dream.6. (= niewłaściwy) wrong, improper; bad; poor; mieć zły wzrok have poor eyesight; zły przewodnik fiz. bad conductor; zła pogoda bad weather; być w złej formie be in bad shape; znam cię jak zły szeląg l. grosz I know you very well; dobre wino nie jest złe żart. drinking good wine won't do you any harm; w złym guście in bad taste; złe traktowanie ill-treatment.7. (= niezgodny z intencjami) wrong; idziesz w złym kierunku you're heading in a wrong direction; sprowadzić kogoś na złą drogę lead sb astray.mp1. (= zły człowiek) bad person; złego diabli nie porwą the devil protects l. looks after his own, the devil's children have the devil's luck, naught is never in danger.2. (= diabeł) the evil one, devil, Satan.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zły
-
3 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
4 pieniądz
-ądza, -ądze; gen pl - ędzy; m(moneta, banknot) money* * *miGen.pl. - ędzy Ins.pl. - ędzmi money; ciężkie l. grube l. duże pieniądze pots of money; drobne pieniądze small change; fałszywe pieniądze counterfeit money; małe l. marne l. psie pieniądze pittance, chicken feed; łatwe pieniądze easy money; papierowe pieniądze paper money; wartość pieniądza value of money; być pazernym na pieniądze have an itching palm; jest krucho z pieniędzmi money is tight; kosztować masę pieniędzy cost a bundle; kupić coś za psie pieniądze buy sth dirt cheap; leżeć na pieniądzach be rolling in money; mieć dużo pieniędzy have a lot of money, have deep pockets; mieć nosa do pieniędzy have a scent for money; mieć pieniędzy jak lodu have money to burn; możemy się pożegnać z pieniędzmi we can whistle for our money; nie chodzi tu o pieniądze money's not the issue, money doesn't come into it; nie żałować na coś pieniędzy not stint money on sth; pakować l. ładować l. pompować w coś pieniądze pump l. inject money into sth; obracać pieniędzmi put money to profit; pieniądze nie grają roli ( nie stanowią problemu) money is no object; pieniądze się kogoś nie trzymają money is burning a hole in sb's pocket; podejmować pieniądze z banku take money out of the bank, withdraw money from one's bank account; pożyczać od kogoś pieniądze borrow money from l. off sb; prać brudne pieniądze launder money l. funds; robić pieniądze make money; stawiać na coś pieniądze put money on sth; szastać pieniędzmi na prawo i lewo chuck one's money around l. about; ulokować pieniądze w banku put l. deposit money in a bank; wydawać pieniądze lekką ręką spend money like water l. like it grows on trees l. like it's going out of style; wypuszczać pieniądze w obieg issue money; wyrzucać pieniądze w błoto throw money down the drain; pieniądze i sława fame and fortune; zapłacić za coś furę l. kupę pieniędzy pay through the nose for sth; za żadne pieniądze not for love or money, not for all the world; czas to pieniądz time is money; nie mam przy sobie pieniędzy I have no money on me.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pieniądz
-
5 móc
Ⅰ f 1. sgt (siła psychiczna, fizyczna) power- moc moralna/wewnętrzna/duchowa a moral/an inner/a spiritual power- nadzieja dodaje ludziom mocy hope gives people power- z (całą) mocą strongly, wholeheartedly- z całej mocy with all one’s might; with might and main książk.2. sgt (wielka energia, siła) force- moc sztormu/wybuchu the force of the storm/explosion- oślepiająca moc reflektorów the dazzling effect of searchlights3. (zdolność wywierania wpływu) power- lecznicza moc ziół the therapeutic effect a. power of herbs- magiczna moc kamieni the magic power of stones- moc czyjegoś autorytetu the power of sb’s authority- moc opiekuńcza protective power- odczyniać złe moce to repel the powers of evil- przywoływać dobre moce to summon (up) the powers of good- moc sprawcza a prime mover- wiara w moc sprawczą Boga a belief in God’s power- niepokoi mnie rosnąca moc oddziaływania mediów I’m disturbed by the increasing power of the media’s influence4. sgt Prawo legal validity- moc dekretu/dokumentów the legal validity of a decree/documents- ustawa niedługo nabierze mocy the resolution will soon become legally enforceable- wydano dekret z mocą ustawy a decree having the force of law has been issued- moc wsteczna retroaction- pozostawać/utrzymywać się w mocy to be/remain in force5. Przem. capabilities- moce produkcyjne/przerobowe/wydobywcze productive/processing/mining capacity6. sgt (stężenie substancji) strength; (wina) body- moc alkoholu/herbaty/kawy/kwasu the strength of alcohol/tea/coffee/acid7. sgt przen. (wytrzymałość, odporność) strength- moc tkaniny/materiału the strength of fabric/material- dodatki do betonu zwiększają jego moc additives to concrete increase its strength8. sgt Fiz. power- moc elektrowni/reaktora the power of a power plant/a reactor- moc żarówki (light) bulb wattage- silnik o znacznej mocy a powerful engineⅡ pron. książk. a lot, a (whole) host- moc ludzi a lot a. a (whole) host of people- moc pozdrowień/życzeń my best regards/wishes- moc spraw/kłopotów a lot a. a (whole) host of affairs/problems- □ moc prawna Admin. force of law■ być w czyjejś mocy książk. to be in sb’s power- na a. z mocy czegoś książk. on the strength of sth- robić (wszystko), co w czyjejś a. ludzkiej mocy książk. to do everything in one’s power- wszystko/sprawa/decyzja leży w czyjejś mocy książk. everything/the matter/the decision is (with)in sb’s power* * *-y; -e; gen pl; -y; fpower; (argumentu, wybuchu) force, power, ( mnóstwo) plentyzrobić wszystko, co jest w czyjejś mocy — to do everything in one's power
na mocy tego prawa/porozumienia — under this law/agreement
z całej mocy lub z całą mocą — with all one's might
* * *ipf.1. (= być w stanie) can ( coś zrobić do sth); be able ( coś zrobić to do sth); be capable ( coś zrobić of doing sth); nie móc czegoś zrobić be unable to do sth; nie móc przestać o czymś myśleć can't get sth out of one's head; nie móc się komuś/czemuś oprzeć find sb/sth irresistible; jeśli tylko możesz if you possibly can; gdybym tylko mógł if only I could; będzie mógł wam pomóc he will be able to help you; nie możemy sobie na to pozwolić we cannot afford it; szkoda, że nie możesz przyjść it is a pity that you can't come; kto mógł coś takiego zrobić? who could have done a thing like that?; staram się jak mogę I'm doing my best, I'm doing the best I can; nie mogę zaprzeczyć, że... I don't l. can't deny (that)...; nie mogę się z tym nie zgodzić I can't quarrel with that; dziękuję, (ale) już nie mogę ( odmowa poczęstunku) I couldn't; no, thanks, I'm full; mógłby być twoim ojcem he is old enough to be your father; może być albo jeden, albo drugi either will do; tak nie może być! that will never do!; może być? is it OK?; chcieć to móc where there's a will there's a way.2. (= być uprawnionym, mieć pozwolenie) be permitted l. allowed ( coś zrobić to do sth); can ( coś zrobić do sth); czy mogę wyjść wcześniej? may l. can I leave early?; możesz robić, co chcesz you can do whatever you like l. want; możesz iść do domu you can go home, it's OK for you to go home; kiedy będziemy mogli ją zobaczyć? when do we get to see her?3. (nadaje odcień prawdopodobieństwa, możliwości) can, may; czego ona może chcieć? what can she want?; mógł zostać porwany he could have been kidnapped; to nie może być ona it couldn't be her; to mógł być ktoś inny it could have been someone else.4. (w prośbach, ofertach pomocy, wykrzyknieniach) can, may; jeśli mogę if I may; czy mógłbym... is it l. would it be all right if I...; czy mogę z tobą porozmawiać? can I talk to you?; w czym mogę pomóc? (how) can I help you?; mogę prosić o otwarcie okna? would you mind opening the window?; czy mógłbyś to powtórzyć? could you say it again?; czy mogę prosić o sól? could you pass the salt?; czy mogę prosić o uwagę? can l. could I have your attention?; ja nie mogę! pot. ( reakcja na coś irytującego) gimme a break!, give me strength!5. ( wyraz pretensji) can, may; mógłby przynajmniej przeprosić he might at least apologize; mogła przynajmniej zadzwonić she could l. might at least have called; jak mogłeś (mi to zrobić)? how could you (do this to me)?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > móc
-
6 sprawa
( wydarzenie) matter, affair; ( interes) business; PRAWO case, ( wzniosły cel) causeMinisterstwo Spraw Wewnętrznych — Ministry of the Interior, ≈Home Office (BRIT)
Ministerstwo Spraw Zagranicznych — Ministry of Foreign Affairs, ≈Foreign Office (BRIT), ≈Department of State (US)
zdawać (zdać perf) sobie sprawę z czegoś — to be (become) aware of sth
brać (wziąć perf) sprawę w swoje ręce — to take the matter into one's hands
sprawa cywilna/karna/sądowa — civil/criminal/court case
wnosić (wnieść perf) sprawę do sądu — to bring lub file a suit
* * *f.1. ( fakt) affair, matter; sprawy rodzinne family matters; sprawy zawodowe business; sprawy codzienne everyday concerns; sprawy państwowe public affairs; nie wtrącaj się do cudzych spraw mind your own business; jak się mają sprawy? where l. how do things stand?; ruszyć sprawę z miejsca get things going; gorsza sprawa, że... what's worse...; niepokojąca sprawa matter of concern; delikatna sprawa touch-and-go; niezałatwiona sprawa loose end; pilna sprawa urgent matter; przegrana sprawa lost cause; nieczysta sprawa shady business; omawiana sprawa issue l. matter under discussion; inna sprawa, że... not to mention that...; to załatwia sprawę that settles it; sprawa jest oczywista no doubt about it, it's (pretty) straightforward; sprawa honoru matter of honor; sprawa wagi państwowej matter of the state, pressing issue; sprawa urzędowa official business; sprawa otwarta open question; sprawy sercowe affairs of the heart; na dobrą sprawę as a matter of fact, strictly speaking, to tell the truth; zdać sprawę z czegoś render an account of sth, report on sth; zdać sobie jasno sprawę z... take sth in, be well aware of sth, awake to sth; zdałem sobie sprawę, że... I realized that..., it occurred to me that...; władze zdały sobie w końcu sprawę z rozmiaru problemu authorities finally awoke to the extent of the problem; nie zdawać sobie sprawy z czegoś be unaware l. unconscious l. ignorant of sth; pokpić sprawę blow it; przeczekać sprawę let things lie, lie low; zakończyć sprawę call it quits; zaciemniać sprawę fog l. cloud l. confuse the issue; zajmować stanowisko w sprawie take a stand on an issue; to jego sprawa it's his problem l. business; to nie twoja sprawa (it's) none of your business, mind your own business; to nie moja sprawa it's not my business l. concern; to sprawa kilku dni it's a matter l. question of a few days; to poważna sprawa this is no laughing matter; to sprawa przesądzona there's nothing I(you etc.) can do about it; sprawa życia i śmierci a matter of life and death; to całkiem inna sprawa that's a different kettle of fish, it's an altogether different matter; zająć się sprawą... address the issue of...; komplikować sprawę make things difficult; pogarszać sprawę make things l. matters worse, rub salt into the wound; to przesądza sprawę that settles it; załagodzić sprawę pour oil on the waters l. on troubled waters; stawiać jasno sprawę be clear about sth; nie dostrzegać istoty sprawy miss the point; zostawić sprawę w spokoju drop the matter, let the matter rest; porządkować swoje sprawy set l. put one's own house in order, order l. settle one's affair przejść do sedna sprawy get down to the point; sedno sprawy the heart l. crux of the matter; sprawy nie układają się najlepiej things are not going right.2. ( interes) business; mam do pana sprawę I have a favor to ask of you; nie mam do niego żadnej sprawy I have no business with him; zwracać się do kogoś w jakiejś sprawie approach l. turn to sb about sth; sprawa niecierpiąca zwłoki urgent matter; zrób coś w tej sprawie do sth about it; kilka spraw do załatwienia a few things to attend to; wziąć sprawę w swoje ręce take matters into one's hands; mieć mnóstwo spraw na głowie have a lot on one's mind, have many things to take care of; przedyskutować wiele spraw cover a lot of ground, discuss many issues; doprowadzić sprawę do końca tie up the loose ends, bring the matter to an issue; mam jeszcze kilka spraw do załatwienia I still have a few errands to do l. run; mieć inne/ważniejsze sprawy na głowie have other/bigger fish to fry; nie ma sprawy pot. no problem, (it's) no big deal, forget it, it's no trouble at all; Ministerstwo Spraw Zagranicznych the Ministry of Foreign Affairs; US the Department of State; Br. the Foreign Office; Ministerstwo Spraw Wewnętrznych the Ministry of Internal Affairs; US the Department of Homeland Security; Br. the Home Office; sprawy wewnętrzne/zagraniczne home/foreign affairs.3. lit. (= wzniosły cel) cause; sprawa wielkiej wagi matter of great importance; poświęcić się dla sprawy sacrifice o.s. for the cause; walczyć o wspólną sprawę fight for the common cause; słuszna sprawa fair cause; bronić słusznej sprawy defend a good cause; zrobić coś dla dobra sprawy do sth towards promoting the cause.4. prawn. case; sprawa cywilna civil case; sprawa karna criminal case; sprawa rozwodowa divorce case; prowadzić sprawę ( o inspektorze policji) be on the case; wygrać/przegrać sprawę win/lose a case; umorzyć sprawę discontinue proceedings; załatwić sprawę polubownie settle a case out of court; oddać sprawę do sądu go to court; wytoczyć komuś sprawę take legal action against sb, bring an action against sb.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sprawa
-
7 wy|soki
Ⅰ adj. 1. (duży) [osoba, drzewo, budynek] tall; [wieża, budynek] high- buty na wysokich obcasach high-heeled shoes- tunel na dwa metry wysoki a two-metre-high tunnel- trawa wysoka do kolan knee-high grass2. (położony w górze) [pułap, lot, półka] high- wyższe piętra budynku the upper storeys of a building3. (znaczny) [ceny, stawki, temperatura] high- wysokie zwycięstwo an overwhelming victory- wysoki wyrok a harsh sentence- silnik pracował na wysokich obrotach the engine was racing- w najwyższym stopniu in the highest degree- mieć o kimś/o sobie wysokie mniemanie to have a high opinion of sb/oneself4. (w hierarchii, na skali) [jakość, ocena, poziom] high- rozmowy na wysokim szczeblu high-level talks- wysoki urzędnik administracji a high-ranking civil servant- sąd wyższej instancji a higher court- pochodziła z wysokiego rodu she was of noble birth- wysokiej klasy specjalista a top-ranking specialist- wyższe sfery high society- lokal najwyższej kategorii a high-class restaurant- studia wyższe higher education- wyższa uczelnia a university- szkoła wyższa a college- wyższa matematyka higher mathematics- ssaki wyższe higher mammals5. Muz. [ton, dźwięk, głos] high, high-pitched 6. (wzniosły) [ideały] lofty, high- uważał, że jest stworzony do wyższych celów he believed he was made for better things- robić coś w imię wyższych racji to do sth for higher reasons- kultura/sztuka/literatura wysoka highbrow culture/art/literature7. Admin., Prawo Rada Najwyższa the Supreme Council- Sąd Najwyższy the Supreme Court- wysoki sądzie! your honour!- wysoka izbo! honourable ladies and gentlemen!8. Jęz. stopień wyższy the comparative- stopień najwyższy the superlativeⅡ z wysoka adv. [patrzeć, zejść, spadać] from a height- traktować kogoś z wysoka przen. to look down on sbⅢ Najwyższy m (Bóg) God Most High■ być wyższym ponad coś iron. to be above sthThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wy|soki
См. также в других словарях:
wola — ż I, DCMs. wolali, blm «dyspozycja psychiczna człowieka do świadomego i celowego regulowania swego postępowania, do podejmowania decyzji i wysiłków w celu realizacji pewnych działań, przyjęcia pewnych postaw, a zaniechania innych» Coś zgodne z… … Słownik języka polskiego
nos — 1. Coś kręci, wierci kogoś w nosie «coś drażni czyjś węch, wywołuje uczucie pieczenia, swędzenia w nosie»: (...) dopiero westchnął z ulgą, kiedy się znaleźli w podsieniach domu i na świeżym powietrzu. Zapach ciężkich pachnideł wiercił mu jeszcze… … Słownik frazeologiczny
bok — m III, D. u, N. bokkiem; lm M. i 1. «prawa albo lewa strona tułowia człowieka lub zwierzęcia» Położyć się na prawym boku. Przewracać się z boku na bok. Wziąć się pod boki. Zawiesić miecz u boku. ◊ Coś jest pod bokiem «coś jest bardzo blisko, do… … Słownik języka polskiego
lekki — 1. euf. Kobieta, dziewczyna lekkich obyczajów «prostytutka»: Młody człowiek bawił się z dziewczyną lekkich obyczajów, upił się, awanturował się z policją i dostał się do kozy na dwa tygodnie. K. Irzykowski, Pisma II. 2. euf. Kobieta, dziewczyna… … Słownik frazeologiczny
Polnische Grammatik — Dieser Artikel beschreibt die Grammatik der polnischen Sprache unter Einbeziehung einiger sprachgeschichtlicher Anmerkungen und dialektaler Besonderheiten. Das Polnische als westslawische Sprache hat in der Deklination wie die meisten anderen… … Deutsch Wikipedia
inicjatywa — ż IV, CMs. inicjatywawie, blm 1. «bodziec, impuls do działania; projekt, pomysł do realizacji, propozycja» Śmiała, twórcza inicjatywa. Inicjatywa społeczna. Inicjatywa budowy osiedla. Popierać czyjąś inicjatywę. Wystąpić z pożyteczną inicjatywą.… … Słownik języka polskiego
sięgnąć — 1. Sięgać do kieszeni, do portfela «płacić za coś, dawać pieniądze na coś»: Borykający się z kłopotami finansowymi klub na lewo i prawo szukał pomocy. W końcu pojawiał się „sponsor”. Sięgał do portfela, ale nie za darmo. Zazwyczaj dostawał karty… … Słownik frazeologiczny
sięgać — 1. Sięgać do kieszeni, do portfela «płacić za coś, dawać pieniądze na coś»: Borykający się z kłopotami finansowymi klub na lewo i prawo szukał pomocy. W końcu pojawiał się „sponsor”. Sięgał do portfela, ale nie za darmo. Zazwyczaj dostawał karty… … Słownik frazeologiczny